DZIEŃ GEOGRAFA

Program

9.00 – Uroczyste rozpoczęcie (aula im. prof. S. Liszewskiego – Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

9.15-10.00 

• dr hab. Bartosz Bartosiewicz, prof. UŁ – Płaska Ziemia, czyli wizje świata w czasach pseudonauki (wykład) 

Temat wykładu dotyczy rozpowszechnionych przekonań, że Ziemia jest płaska. Współcześnie, pomimo potwierdzeń naukowych o jej kulistości, istnieje znaczna społeczność zwolenników teorii płaskiej Ziemi, opierająca swoje przekonania na intersujących, choć czy na pewno naukowych argumentach. Czy w czasach, kiedy ludzkość czerpie wiedzę z mediów społecznościowych jesteśmy w stanie obalić dowody na kulistość Ziemi i podważyć teorię Pitagorasa i Arystotelesa? W trakcie wykładu postaram się przybliżyć fenomen wiary w płaską Ziemię, wyjaśnić na czym polega ta teoria i wspólnymi siłami, wraz z uczestnikami spotkania, potwierdzić lub obalić tą teorię. 

10.15-11.00 (aula im. prof. S. Liszewskiego – Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

• prof. dr hab. Iwona Jażdżewska – Co to jest GIS? (wykład) 

Co to jest geoinformacja? Jakie informacje mają cechy przestrzenne? Jakie problemy i w jaki sposób rozwiązujemy z ich użyciem? Odpowiedzi na te pytania są związane z System Informacji Geograficznej (ang. Geographical Information System – GIS). Umiejętność pobierania, aktualizowania danych cyfrowych z różnych źródeł w połączeniu z odpowiednim oprogramowaniem (komercyjnym lub bezpłatnym) pozwala na ciekawe wizualizacje, analizę przestrzenną wyników za pomocą map i scen 3D. 

11.15 – 12.00 (aula im. prof. S. Liszewskiego – Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

• dr hab. Joanna Petera-Zganiacz prof. UŁ, dr hab. Piotr Czubla prof. UŁ – Fotografia w geografii, geografia w fotografii (wykład) 

W dobie powszechnego użytkowania smartfonów codziennie powstają dziesiątki milionów zdjęć. Mają one stanowić wspomnienie z podróży, dokumentację ważnych zdarzeń, czy miłą pamiątkę z imprezy. Fotografia stanowi także ważne medium w obiegu informacji oraz jest narzędziem naukowym, szczególnie cennym w geografii. Na wykładzie zostaną przedstawione przykłady wykorzystania fotografii w różnych działach geografii i nauk pokrewnych oraz podstawowe reguły, które pozwolą na wykonanie satysfakcjonujących ujęć, z których będziemy mogli być dumni. 

W końcowej części wykładu zaprezentowane zostaną zdjęcia nagrodzone i wyróżnione w trzynastej edycji konkursu fotograficznego "Geografia – proces, forma, obiekt". Uczestnikami konkursu byli uczniowie i studenci, którzy zgłosili liczne fotografie przedstawiające, m.in. interesujące zjawiska przyrodnicze, formy krajobrazu i dzieła człowieka. Autorom najlepszych prac wręczone zostaną dyplomy i nagrody. 

12.15 – 13.00 (aula im. prof. S. Liszewskiego – Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

• dr hab. Zbigniew Rdzany, prof. UŁ, Powodzie lodowcowe i ich wpływ na środowisko na przykładach z Polski i obszarów współcześnie zlodowaconych (wykład) 

Powodzie lodowcowe albo glacjalne to gwałtowne wezbrania wód roztopowych zalewające obszary na przedpolu lodowców i lądolodów, powodujące wiele skutków środowiskowych, a niekiedy społeczno-ekonomicznych, jeśli zachodzą w pobliżu obszarów zamieszkałych przez człowieka. Ich źródłem są głównie wody roztopowe nagromadzone pod lodowcem lub przy jego krawędzi. Powodzie te przebiegają z ogromną energią i prędkością przepływu wody, często obciążonej rumowiskiem. Powodują erozję wielu form rzeźby terenu, prowadząc nawet do powstania głębokich i stromościennych kanionów oraz zniszczenia obiektów architektonicznych, np. dróg, mostów. W końcowych etapach tych zjawisk prowadzą m.in. do akumulacji wielkich stożków napływowych i delt w przyległych zbiornikach. Powódź glacjalna może zmienić radykalnie krajobraz przedpola lodowca nawet w ciągu kilkudziesięciu godzin.

9.00 – Uroczyste rozpoczęcie (aula im. prof. A. Dylikowej – Łódź, ul. Narutowicza 88) 

9.15-10.00  

• dr hab. Waldemar Cudny, prof. UŁ – Od Muzeum Ferrari po Formułę 1 (wykład) 

Wykład "Od Muzeum Ferrari po Formułę 1" zaprasza nas w fascynującą podróż przez świat motoryzacji – od emocjonującego włoskiego dziedzictwa Ferrari w Maranello i muzeum Lamborghini w Sant’Agata Bolognese po centra produkcyjne takich marek jak Audi, Volkswagen, Mercedes czy Porsche w Niemczech. Opowiada także o wyścigach Formuły 1 i targach samochodowych jako atrakcjach turystycznych, pokazując, jak motoryzacja ewoluuje w formę turystyki, która dostarcza niezapomnianych wrażeń. To historia o motoryzacji jako stylu życia, łączącym pasję, prędkość i doskonałość w wyjątkowe doświadczenie dla miłośników podróży. 

10.00-11.45 (aula im. prof. A. Dylikowej – Łódź, ul. Narutowicza 88) 

• dr hab. Lucyna Wachecka – Kotkowska, prof. UŁ; dr Anita Kulawiak – Znasz li swój region? – wykład z quizem krajoznawczym dla ambitnych, odważnych, dociekliwych i… lubiących zabawę 

Czy wiesz gdzie w regionie rosną najlepsze jabłka i gdzie koronowano przyszłych władców Polski? A może potrafisz wskazać miejsce, w którym rządził diabeł Boruta, albo chociaż to, gdzie woda przybiera nieziemsko niebieski kolor? Wiesz gdzie szukać jaskiń lub najgłębszej dziury w Europie? Jeżeli tak – ŚWIETNIE – przyjdź i sprawdź się, ten test jest dla takich jak Ty – ambitnych i mądrych, jeżeli nie – TEŻ NIE REZYGNUJ, Ty też masz szansę, w końcu to test dla odważnych i dociekliwych. Jednym i drugim gwarantujemy świetną zabawę, spędzenie czasu w miłej atmosferze i dawkę wiedzy, która na pewno nie pójdzie na marne. Dla tych najwytrwalszych gwarantowane nagrody! Konkurs „Znasz li swój region” ma bowiem na celu pobudzenie ciekawości uczestników i zmotywowanie ich do dalszego rozwoju w dziedzinie geografii. Poprzez różnorodne pytania i zadania do samodzielnego (lub w grupach) wykonania uczestnicy odkryją jak różnorodny i wyjątkowy jest nasz region łódzki. 

12.00 - 12.45 (aula im. prof. A. Dylikowej – Łódź, ul. Narutowicza 88) 

• dr Aleksander Szmidt – Systemy Informacji Geograficznej (GIS) oraz kartografia cyfrowa w badaniach środowiska geograficznego (wykład) 

Z zastosowaniem Systemów Informacji Geograficznej (GIS) mamy do czynienia na co dzień. Efektem takich działań jest nawigacja w telefonach czy samochodach, wyznaczanie tras, czy choćby proste dodanie pinezki do Google Maps. Tak, to jest właśnie GIS. Dzięki GIS mamy w Internecie dostęp do szeregu map tematycznych prezentujących zarówno zjawisk fizyczne, jak na przykład mapy opadów, temperatur, zagrożenia powodziowego, czy map o tematyce społeczno-ekonomicznej jak migracje ludności, średnie dochody, itp. Na warsztatach zostaną przedstawione wybrane przykłady prac i analiz wykonywanych przy pomocy narzędzi GIS. 

WARSZTATY I SPACERY 

9.00-10.30 (sala 219K, Łódź, ul. Kopcińskiego 31)  

• dr Marcin Jaskulski i dr Łukasz Lechowski oraz SKN Piksel    Co w zdjęciu się mieści?  

Interpretacja zdjęć lotniczych i satelitarnych (warsztaty, grupa 20-25 osób) 

Zdjęcia lotnicze i satelitarne są źródłem informacji o otaczającym nas świecie. Korzystamy z nich na co dzień. Ich interpretacja wymaga, spostrzegawczości, wyobraźni, doświadczenia. Stąd umiejętność „czytania” zdjęć testuje się podczas rekrutacji przyszłych agentów, wykorzystuje się w misjach wojskowych. Ale czy potrafimy je właściwie „czytać”?  Czy jesteśmy w stanie określić, w jakiej porze roku zostało wykonane zdjęcie, o jakiej porze dnia, gdzie znajduje się dane miejsce na starym planie miasta, co znajduje się na zdjęciu? Weź udział w warsztatach, a zdradzimy Ci wiele ciekawostek kryjących się za pozornie zwykłymi zdjęciami z nieba. Konkurs dedykowany jest wszystkim dociekliwym, ciekawym świata uczestnikom Dnia Geografa. 

9:15 - 12:00 (Uwaga: naloty odbędą się tylko przy dobrych warunkach pogodowych!) 

Czas trwania jednego pokazu – 15 minut dla dwóch osób. Zgłoszenia indywidualne! 

Miejsce pokazów: ogród skalny Wydziału Nauk Geograficznych 

• dr Maciej Adamiak – Geograficzne dronolatanie 

Uczestnicy pokazu – maturzyści deklarujący chęć studiowania na WNG, będą mieli wyjątkową okazję zobaczyć Wydział Nauk Geograficznych z zupełnie nowej perspektywy – z lotu ptaka. W ramach wydarzenia zaplanowano krótkie naloty dronami wyposażonymi w różne rodzaje sensorów, które pozwolą na demonstrację ich możliwości w zakresie rejestrowania obrazu, pomiarów środowiskowych oraz analizy terenu. Pokaz będzie obejmował prezentację technologii wykorzystywanych w nowoczesnych systemach bezzałogowych, a także omówienie potencjalnych zastosowań w nauce, inżynierii i przemyśle. 

9.15-10.00 i 10.15-11.00 (sala 21N, Łódź, ul. Narutowicza 88) 

• dr hab. Wojciech Tołoczko, prof. UŁ, mgr Margarita Zalinian, Paweł Włodarski, Norbert Pietrasik – Fizyczne i chemiczne właściwości gleb (warsztaty, grupa 10-12 osób) 

Warsztaty gleboznawcze odbędą się w laboratorium, gdzie uczestnicy zapoznają się z budową wybranych typów gleb występujących na terenie Polski. Dowiedzą się czym są skały macierzyste gleb i jak wpływają na ich właściwości fizyczne i chemiczne. Uczestnicy porównają między sobą kilka próbek poziomów próchnicznych gleb i zastanowią się nad ich żyznością. Zaplanowane jest organoleptyczne badanie mineralnych i organicznych poziomów glebowych. Uczestnicy podejmą próbę zbadania odczynu kilkunastu próbek glebowych metodą kolorymetryczną, a także określenia w jednej z nich procentowej zawartości węglanu wapnia. 

9.00-10.45 i 11.15-13.00  

Zbiórka na dziedzińcu przed Collegium Geographicum (Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

• mgr Małgorzata Janiak, mgr Anna Poreda, mgr Karolina Kacprzak – Kolory Łodzi: artystyczna podróż szlakiem murali (spacer + warsztaty, grupa 15-20 osób)  

Zapraszamy w artystyczną podróż szlakiem murali zlokalizowanych w najbliższej okolicy Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. W jego trakcie pokażemy kilka z ciekawszych łódzkich murali, zastanowimy się nad przesłaniem, które towarzyszyło artystom przygotowującym projekty oraz funkcjom jakie mogą pełnić te dzieła.  

Czy Łódź faktycznie może być określana stolicą murali? Co najczęściej przedstawiają łódzkie murale? Jaki jest największy mural w mieście? Spróbujemy odpowiedzieć na te i inne pytania. Po spacerze zapraszamy na warsztaty kreatywne utrzymane w tematyce muraLOVEj. Będziecie pracować w kilkuosobowych zespołach i spróbujecie wcielić się w artystów przygotowujących kolejne interesujące projekty. Udział w warsztatach będzie też doskonałą okazją do zapoznania się z wydziałową salą warsztatową.  

9.15-10.00; 10.15-11.00 i 11.15-12.00 Biblioteka WNG (Łódź, ul. Kopcińskiego 31) 

• dr Anna Majewska i SKN Civitas – Pokój zagadek „Miasto widmo. Łódź, która zniknęła” (grupa do 30 osób) 

Łódź, którą odwiedzisz w naszym pokoju zagadek jest jak tajemniczy i mroczny okręt widmo, który zaginął w ciemnej oceanicznej toni. Czasami, podczas sztormów wyłania się z gęstej mgły, przypominając o swoim istnieniu, podobnie jak historia naszego miasta. Zagadki, które przygotowaliśmy, przypomną Wam o Łodzi, której już nie ma – pełnej fabrycznych kominów i brukowanych ulic.  

Czy odnalazłbyś się w swoim mieście 100 lat temu? Wejdź na nasz statek widmo.. .jeśli tylko masz odwagę... i popłyń w nieznane! 

9.00-13.00 (Łódź, ul. Kopcińskiego 31)  

• Muzeum Geologiczne – Wstęp wolny, indywidualne zwiedzanie ekspozycji 

Zasady zapisów i uczestnictwa w Dniu Geografa 2025: 

- Szkoła może zgłosić maksymalnie 30 osób. 

- Pierwszeństwo mają szkoły, które podpisały list intencyjny z Wydziałem Nauk Geograficznych. 

- O uczestnictwie w wydarzeniu decyduje kolejność zgłoszeń na podany niżej adres e-mail. 

- Nauczycieli i/lub osoby zgłaszające się na Dzień Geografa prosimy o podanie numeru telefonu kontaktowego (komórkowego). 

- Uczestnictwo w wydarzeniu zostanie potwierdzone na adres mailowy podany w zgłoszeniu. 

- W przypadku rezygnacji z udziału w wydarzeniu prosimy o niezwłoczne poinformowanie na podany niżej adres e-mail. 

- Udział w wydarzeniach wymaga skorzystania z szatni, dlatego prosimy o wcześniejsze pojawienie się na Wydziale. 

Szczegółowe informacje o wydarzeniach oraz ZGŁOSZENIA prosimy kierować na adres: dzien.geografa@geo.uni.lodz.pl 

• Dzień Geografa – VI sesja wyjazdowa do MCK PGE Giganty Mocy w Bełchatowie

WYKŁADY (9.00-12.30)

9.00 – 10.00
Synoptyka wczoraj i dziś, czyli jak powstaje prognoza pogody

Prowadzący wykład: dr hab. Włodzimierz Pawlak, prof. UŁ
Synoptyka to dział meteorologii zajmujący się prognozowaniem pogody. W dzisiejszych czasach sprawdzenie prognozy pogody nie stanowi problemu – wystarczy telefon i dostęp do Internetu. Ilość różnego rodzaju aplikacji pogodowych może sugerować, że tworzenie prognoz jest zadaniem niezbyt skomplikowanym. W rzeczywistości jest zupełnie odwrotnie – aby prawidłowo prognozować warunki meteorologiczne potrzebny jest zespół naukowców o bardzo różnych specjalnościach (meteorologów, synoptyków, informatyków, fizyków, chemików i matematyków), superkomputer o ogromnej mocy obliczeniowej oraz rozbudowane bazy różnego rodzaju danych. Zapraszam na wykład, którego celem jest wyjaśnienie jak powstaje prognoza pogody. Jak prognozowano pogodę kiedyś, a jak robi się to dziś? Dlaczego prognoza nie zawsze jest dokładna? Co powoduje, że w prognozach pogody, zwłaszcza długoterminowych, wciąż pojawiają się błędy? Które aplikacje pogodowe można uznać za godne zaufania?

10.15 – 11.15
Turystycznie o regionie – najnowsze atrakcje województwa łódzkiego

Prowadząca wykład: dr Justyna Mokras-Grabowska
Region łódzki nie jest uznawany za obszar wybitnie atrakcyjny pod względem turystycznym. Nic bardziej mylnego! Podczas wykładu omówione zostaną najciekawsze walory turystyczne tego dynamicznie zmieniającego się w ostatnich latach regionu, w tym produkty turystyczne funkcjonujące tu od niedawna. Najbardziej charakterystycznymi dla regionu są zrewitalizowane XIX-wieczne zasoby postindustrialne. Podczas wykładu zaprezentowane zostaną zarówno obiekty znajdujące się w Łodzi (m.in.: Fuzja, Monopolis, Księży Młyn), jak i w małych miastach poprzemysłowych, w jej okolicach – Aflopa Art w Pabianicach czy Stary Młyn oraz Park Kulturowy Miasto Tkaczy w Zgierzu. Spośród najważniejszych wydarzeń kulturalnych omówiony zostanie słynący ze świetlnych instalacji i mappingów, odbywający się co roku w Łodzi Light Move Festival, a także festiwal Open Hair w Sieradzu, Święto Róży w Kutnie czy Summer Dying Loud w Aleksandrowie Łódzkim. Pokazana zostanie tradycja kwietnych dywanów układanych podczas procesji Bożego Ciała w Spycimierzu, wpisana na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Prelekcja przybliży także niszowe atrakcje bazujące na dziedzictwie przyrodniczym regionu: Wielki Łuk Warty, puszczańskie polany Bolimowskiego Parku Krajobrazowego czy rezerwat przyrody „Jabłoniowy Sad” w okolicach Sulejowa. Uczniowie będą też mieli okazję dowiedzieć się gdzie są zlokalizowane i co można zobaczyć w Zagrodzie Młynarskiej, parkach tematycznych Mikrokosmos, Dolina Skrzatów oraz czym jest „Dobronianka”. 

11.30 – 12.30
Nowoczesne miasta. Jak współczesne koncepcje kształtują przestrzeń miejską

Prowadząca wykład: dr Agnieszka Ogrodowczyk
Historia naszej cywilizacji jest nierozerwalnie związana z powstawaniem, ewolucją i rozwojem miast. Każde z nich posiada swoje unikalne atuty, ale także stawia czoła licznym wyzwaniom, które wymagają elastyczności i innowacyjnych rozwiązań. Współczesne metropolie mierzą się z wieloma trudnościami, takimi jak zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie powietrza, przeludnienie czy korki. Na te wyzwania powstają odpowiedzi w postaci nowych koncepcji rozwoju miast, które odzwierciedlają zmieniające się potrzeby i oczekiwania ich mieszkańców. Koncepcje te koncentrują się na różnych aspektach: wykorzystaniu nowoczesnych technologii i inteligentnym zarządzaniu miastem (miasto inteligentne), ochronie środowiska naturalnego i ekologicznych rozwiązaniach (miasto zielone, miasto zrównoważone), zapewnieniu odporności na kryzysy (miasto odporne), wykorzystaniu działalności twórczej (miasto kreatywne) czy budowaniu społeczeństwa obywatelskiego (miasto partycypacyjne, miasto inkluzywne). Inni próbują odnaleźć formę idealnego miasta w wolnym tempie życia i łatwym dostępie do miejsc pracy i usług (miasto 15-minutowe, miasto kompaktowe, miasto powolne). Nowoczesne miasta często łączą te modele. Na wykładzie zaprezentowane zostaną przykłady miast i realizowanych w nich działań, wynikających z zastosowania tych koncepcji w praktyce.

WARSZTATY DLA MATURZYSTÓW

Trzy grupy – 9.00-9.45, 10.15-11.00 i 11.30-12.15 
Matura z geografii – pułapki czyhające na zdających
Prowadząca warsztaty: dr Barbara Dzięcioł-Kurczoba
Egzamin maturalny z geografii jest nadal jednym z częściej wybieranych przedmiotów dodatkowych na maturze, a arkusz maturalny z tego przedmiotu podlega mniejszym lub większym zmianom z roku na rok. W ostatnich latach pojawiły się m. in. zadania z nowym materiałem źródłowym, którym są mapy opracowane w oprogramowaniu GIS. Zmieniają się nie tylko wykorzystywane materiały źródłowe, ale również schemat oceniania i punktowania zadań. Jak radzić sobie z rozwiązywaniem zadań, zwłaszcza tych, które sprawiają trudność większości maturzystów w Polsce? 
Podczas warsztatów maturzyści otrzymają materiały z wybranymi zadaniami, które będą samodzielnie rozwiązywać. Uczniowie otrzymają informację, jak zostałyby ocenione ich rozwiązania na egzaminie maturalnym. Uzyskają też wskazówki dotyczące tego jak dobrze się przygotować do egzaminu maturalnego z geografii, gdzie szukać materiałów pomagających dobrze go zdać, jakich zadań należy oczekiwać w arkuszu oraz jakich błędów należy unikać. 

Termin nadsyłania zgłoszeń do dnia 12.03.2025 r. na adres aleksandra.krzak@mckbelchatow.pl
tel. 44 635 19 19
Ilość miejsc jest ograniczona.
O zakwalifikowaniu się do udziału w sesji decydować będzie data wpływu zgłoszenia